Bir ülkenin döngüsel, iklime dayanıklı ve enerji nötr hale gelmesinin çözümünde sanayi çok önemli bir rol oynar. Bu nedenle sanayi şirketleri daha temiz enerji taşıyıcılarına geçiş ve zararlı maddelerin emisyonunu azaltma konusunda da çalışmalar yapıyor. Avrupa Birliği de 2050 yılına kadar sanayi politikalarında köklü bir değişim hedeflediği için yeşil sanayi konusunda atılımlar yapmaya başladı. Pek çok ülke bu konuda zaten hazırlıklarını sürdürmekte ve pek çoğu da yeşil sanayi politikaları çerçevesinde sorumluluklarının bilincinde.
Genellikle bu politikayı destekleyenlerin gündemini “Ağır sanayinin yeşile dönmesini nasıl sağlarız ve bu geçişi nasıl hızlandırırız?” gibi sorular oluşturuyor. Çünkü bu köklü değişiklik birçok sektörü ilgilendiriyor ve her sanayi şirketinin buna katılması gerekiyor. Peki yeşil sanayi nedir ve yeşil sanayi uygulamaları neler olabilir? Gelin birlikte bakalım.
Yeşil Sanayi Nedir?
Yeşil sanayi, çevreye olan etkiyi en aza indirmeyi hatta nötrlemeyi amaçlayan ekonomik faaliyetlerin bütünüdür. Yeşil sanayi politikaları, başta çevreye en fazla zarar veren sektörlerdeki işletmeler olmak üzere tüm sektörler için gereklidir. Çünkü sürdürülebilir ve ekonomik olarak yaşanabilir bir gelecek için işletmelerin çevreye verdikleri zararı minimize etmelerini sağlamak ve yeşil sanayi politikalarını devreye almak gerekiyor.
Firmalar yeşil sanayi politikalarına uyum sağlamaya çalışırken karlılık oranlarında bir süreliğine gerileme yaşayabilirler. Ancak gelecekteki yatırımlar zorunlu olarak bu yönde olacağı için bu politikalara şimdiden uyarak geleceğe yatırım yapabilirler. Örneğin bir şirkete X yıl sonra karbon ayak izini Y noktasına getirmesi yasalarla şart koşulmuşsa şimdiden fosil yakıtla çalışan tüm araçlarını elektrik araçlarla değiştirebilir.
Örnek Yeşil Sanayi Uygulamaları
Her sektör kısmen ya da tamamen yeşil sanayi politikalarını destekleyici atılımlar yapabilir. En ufak bir sürdürülebilirlik hareketi çevrede büyük bir değişime sebep olabileceğinden her girişim oldukça önemlidir. İşte sektörlere göre yeşil sanayi uygulamalarından örnekler:
- Enerji: Güneş paneli üreticileri, çatı sistemleri kurulum hizmetleri, yeşil enerji kuruluşları ve eski güneş panelleri için geri dönüşüm hizmetleri gibi temiz enerji üretim zincirleri.
- Ulaşım: Enerji yoğunluğunu, israfı, arazi kullanımını ve insan, mal taşımacılığının ürettiği diğer etkileri azaltmayı amaçlayan ürün ve hizmetler. Örneğin, hizmet ömrünün sonunda her otobüsü tamamen yeniden kullanılabilir hale getiren geri dönüşüm sağlayan elektrikli otobüs üreticisi.
- Üretim: Piyasadaki benzer ürünlere göre çevre üzerinde daha az etkisi olan ya da hiç olmayan üretim süreçleri ve ürünler. Örneğin deniz ulaşımı sağlayan bir ithalat firmasının biyolojik olarak suda çözünen ve atık bırakmayan ürünler üretmesi.
- Çiftçilik: Çiftçinin toprak, su, hava ve ürünlerin kimyasal kontaminasyonu gibi olumsuz etkileri en aza indirmek için yapılan ortaklaşa gıda üretimi.
- Hizmetler: Karşılaştırılabilir örneklerinden daha az tehlikeli atık ve etki yaratan iş ve tüketici, hizmetleri. Örneğin, standart temizleme hizmetlerine göre su, elektrik ve benzeri tüketimin nispeten daha az olduğu kuru temizleme firmaları. Bu firmalar aynı zamanda kıyafetin yıpranmasını önlediğinden dolaylı olarak sürdürülebilirliğe de katkı sağlıyor.
- Ormancılık: Verimin ve canlılığın devamı için hasat uygulamaları tasarlayan sürdürülebilir orman yönetimi.
- İnşaat: Bina ve alt yapı tasarımı konusunda malzemelerin sorumlu şekilde tedarik edilmesi. Binaların enerji verimliliği ve kullanım ömrü sonunda malzemelerin yeniden kullanımı.
- Finans: Kamu ve özel girişimlerin çevreyi temizlemek için sunduğu finansmanlar. Örneğin, bireysel olarak yeşil sanayi konusunda katkı sağlayacak yatırım ürünleri.
- Atık Yönetimi: Belediyenin çöp ayrıştırıcı robot kullanması gibi tüm atıklardan kullanılabilir ürünlerin ayrıştırılması.
- Turizm: Ekolojik olarak hassas bölgelere toplu seferler yapılması nedeniyle turizm endüstrisi olumsuz bir etkiye sahiptir. Öte yandan sürdürülebilirliğe ve çevreye katkı sağlayan bir sektör. Örneğin, doğal yaşam alanlarına yapılan ve hayvanları esir etmeden görmeyi sağlayan vahşi doğa turları.
- Moda: Moda endüstrisi, ucuz, modaya uygun giysilerle tüketicilerin ürünleri tek kullanımlık olarak görmeye itildiği bir hızlı moda sistemine doğru ilerliyor. Yeşil moda hem üretiminde hem de kullanım sonrasında çevre üzerinde daha az etkili olan malzemelerin tedarikini içeriyor. Yıkandığında suyu kirletmeyen doğal lifler de yeşil sanayiye iyi bir örnek.
Yukarıdaki örneklerden göreceğiniz üzere yeşil sanayi, sürdürülebilirlik için çok önemlidir. Bu nedenle çevreyi ve canlıları korumak için tüm şirketlerin, kurumların ve fabrikaların yeşil sanayi politikalarına göre düzenlemeler yapması, gelecek nesillere karşı bir sorumluluk olarak görülmelidir.
