Zeynep Dereli

ALİ BEBA

Dijital teknolojilerin egemenliğinde bilgi çağını yaşıyoruz. Bu çağda, her şey insanların yaşam

kalitesinin yükseltilmesine odaklı. Yine bu çağda, “Beyin Gücü”, “Makine Gücü”nün; “Akıl Teri” de “Alın Teri”nin yerini almış durumda.

Türkiye’nin 2023 hedeflerine ulaşabilmesindeki eşik değer, bu çağ ile uyumlu bir eğitim seferberliğinden geçiyor.

Zeynep Dereli’nin ‘Dijital Yerliler’ adlı kitabı, içinde yaşadığımız bilgi çağına uygun gençleri yetiştirmek için uygulanması gereken çağdaş eğitim modelini gerçekçi, akıcı ve sade bir dil ile anlatıyor. Dereli bu kitabında, kendisinin büyük bir öngörü ile başlattığı ve Teknoloji ve İnsan Koleji’nde (TİNK) başarılı bir şekilde uyguladığı bu eğitim sisteminin yaygınlaştırılması halinde, hayallerine dokunabilen gençlerimizin yetiştirilebileceğini vurguluyor.

Merkezinde insan ve teknoloji olan bu sistemde, öğrencilerin kişisel beceri ve tercihlerine uygun bireyselleştirilmiş eğitim programları, akran öğrenimi, proje tabanlı öğrenme ve gerçek hayat deneyimi edinme gibi çağdaş ve modern eğitimi tanımlayan hususlar var. Şahsi yetenekleri ile teknolojiyi ortak paydada birleştiren bu gençler, bir taraftan akademik bilgilerle donatılırken, diğer taraftan da gerçek hayat deneyimi kazanıyorlar. Sonuçta, sosyal hayatları ve kariyerlerini geliştirirlerken, girişimcilik ruhunu da kazanıyorlar.

Teknolojinin sağladığı sınırsız olanaklar, belirsizliklerin arttığı ve değişimin hızlandığı bir dünyada gençlerimizin adaptasyon kabiliyetini artırıyor ve ömür boyu öğrenmenin önemini ortaya koyuyor.

Bu eğitim modeli, düşünce ile eylemi kişiliğinde birleştiren, çözüm odaklı genç insan kavramını karşımıza çıkarıyor. Bu kadar değişimin ortasında çok önemli bir rol oynamaya aday gençlerin temel özellikleri, teknoloji ile sağlam bir bağlantı kurmak ve onu iyi kullanmak oluyor.

Bunların yanı sıra bu kitap, başarı için, gençlerin öğrenimleri sonunda hayata ve kariyerlerine tutkuyla bağlanmalarını öneriyor ve kar yerine değer yaratmanın önemini vurguluyor. Zeynep Dereli’nin uluslararası eğitim ve başarılı profesyonel hayatından çarpıcı örnekler içeren ‘Girişimci Birey Yetiştirme’ adlı kitabı, farkılılılardan beslenen, bilgiye aç, inovasyon ve girişimciliği önde tutan gençler sayesinde toplum olarak ekonomik ve sosyal huzurumuzun kalıcı olabileceğini vurguluyor.

Kitap aynı zamanda, girişimciliği, merak etmek, risk almak, yaratıcı ve cesaret sahibi olmak ve pratik düşünebilmenin bir sentezi olarak tanımlıyor ve ‘..kendinizi girişiminize adamanız ve tutkuyla yapmanız durumunda başarı elde etmeniz kaçınılmazdır’ diyor. Bu değerlendirmenin yanında hayata bu yaşlarda katılmaya başlayan bireylerin, gelecekle ilgili beklenti ve öngörülerimizin gerçekleşmesinde başrolü oynayacağını ifade ediyor. Kitap, 2000’li yıllarda doğan ve Z-kuşağı olarak adlandırılan gençlerin özelliklerinden de söz ediyor. Özgüvenleri yüksek, hızlı düşünen ve çabuk karar verebilen, girişimcilik özellikleri gelişmiş bu kuşak için iyi bir eğitim, yaratıcılık ve öznellik, bireysellik, anlayış ve empati, bilgiye ilk elden ve çabuk erişim ve bütün bunları ifade etme konusundaki özgürlük büyük önem taşıyor. Alışılmıştan çok farklı becerileri ile sosyal medya yaratabilme ve sosyal medyayı kullanabilme yetenekleri, katı ve genel kurallara duydukları tepki ve yaratıcılığa izin vermeyen ortamlar, Z-kuşağının, ancak ‘Girişimci Birey Yetiştirme’ kitabında son derece akıcı ve rasyonel bir şekilde anlatılan bir eğitim sistemi ile tatmin olabileceğini gösteriyor.

Teknolojiyi ve insanı merkeze alan bir eğitim sistemi sayesinde eğitimin demokratikleştirilmesi, kişiselleştirilmesi ve 21. yüzyıla uygun hale getirilmesinin altının çizildiği bu eserde, teknoloji ağırlıklı eğitimin bir ekosistem içinde gerçekleştirilmesi gerektiğine vurgu yapılıyor. Bunun için de öğrenci ve öğretmenlerin eğitimi ile birlikte okul yönetimlerinin ve öğrenci ailelerinin de bu eğitim sistemine dahil edilmeleri öneriliyor.

Bu kitabı, öncelikle benim gibi başıma icat çıkarma denilmesinden bıkmış kişiler mutlaka

okumalıdır. Yeniliğe açık, çağdaş bir eğitim sistemi geliştirme hayali olan herkesin bu kitaptan

alacağı çok değerli bilgiler var. Kitabın önemli bir boşluğu dolduracağına, Z-kuşağı gençlerimiz, öğretmenlerimiz, öğrenci velileri ile eğitim sistemimizden sorumlu kişi ve kurumlar için çok yararlı olacağına inanıyorum.

Girişimcilik, kar amaçlı bir aktivite olabileceği gibi, çevre, eğitim, toplum sağlığı ve göçmenlik

gibi sorunlara çözüm getiren sosyal amaçlı projeleri de kapsayabilir. Diğer taraftan girişimcilik, daima sıfırdan yeni bir takım ile başlatılan bir faaliyet olabildiği gibi, farklılaşmayı ve globalleşmeyi hedefleyen yerleşik kurumlar içinde de gelişebilir. Bu nedenle Dereli’nin kitabı içinde yer alan bilgiler sosyal girişimciler ile kurumsal girişimciler için de faydalı olacaktır.

Özetle, ‘Dijital Yerliler’ adlı bu kitap, Cumhuriyetimizin 100. yılında gelişmiş ülkeler liginde ilk on içine girebilmemiz için, teknoloji odaklı insan eğitiminin önemini vurguluyor, ‘ticari icat’ kavramını gençlerimize tam yerinde ve tam zamanında aşılıyor, girişimcilik ruhunu geliştirmenin küresel güç haline gelebilmemiz için olmazsa olmaz bir önkoşul haline geldiğini somut örneklerle gösteriyor.

Kafayı çok yerinde sebeplerle bu konulara takmış, tüm enerjisini ve kaynaklarını bu amaçla kullanan ender insanlarımızdan biri olan meslektaşım Zeynep Dereli, bu kitabı ile hepimize yakın geleceğimizin eğitimi ile ilgili konularda bugüne kadar duyduklarımızın dışında bambaşka bir kapı açıyor. Bu konulara önem veren bizlerle birlikte, ülkemizin eğitiminden sorumlu ve yetkili kişi ve kurumların bu kapıyı ardına kadar açmalarını diliyorum.

Ali Beba, PhD

Prof., İnovasyon ve Girişimcilik

Beba Innovation and Entrepreneurship Foundation

ÜMİT BOYNER

İş Dünyasında artık ‘dijitalleşme’nin bir trend veya ‘yıkıcı yenilik’ olmanın ötesinde yeni kurallar bütünü olduğu dönemi yaşıyoruz. Yeni teknoloji üretim ve kullanımı halen iş dünyasında aktif olan 35 yaş üstünün bile yetişemediği, kavramakta zorlandığı ve kendini sürekli eğitme ve yetiştirmeye mecbur hissettiği ölçüde hızlı değişiyor, deviniyor. Şirketler kendi içlerindeki insan kaynağını taze ve güncel tutabilmek için eğitim ve ar-ge ‘ye artan ölçeklerde kaynak ayırmak zorunda kalıyor. Hatta kurumların yeni teknolojilere aynı hızda ayak uyduramaması inovasyon kültürü gelişmiş gençlere yeni girişimcilik kapıları açıyor. Dünya ‘işimizden olur muyuz’ ile ‘nasıl yeni gelir kaynakları, yeni müşteriler oluşturuz’ soruları arasında bocalasa da yenilikçilik galip geliyor. Bu ortamda TINK Türkiye gibi genç nüfusu olan bir ülkeye inanılmaz bir fırsat ve vizyon sunuyor. Zeynep Dereli TİNK’in arkasındaki vizyonu ve yaratacağı fırsatları akıcı bir dille bizlerle paylaşyor. Dijitalleşmenin ve yeni teknoloji kullanımının en yoğun yaşandığı perakende sektörünün ‘Baby Boomer’ bir üyesi olarak çok faydalandığımı ifade etmek istiyorum.

LEYLA ALATON

Dijital dünya, akıllıca kullanıldığında öğrenmek, öğretmek ve güzellikleri paylaşmayı teşvik edici  enstrümanlar sunuyor. 

Üstelik dünyanın her köşesini tek bir platformda buluşturabilme, kolay erişilebilirlik sihrine sahip.

Yepyeni bir yemek tadıyor gibiyiz. Bunun da tadını zaman içinde özümseyeceğiz. 

Ancak digital dünyanın bir amaç değil bir araç olduğunu aklımızdan çıkarmamalıyız.

Unutmayalım ki yeni bir fikri, elindeki yenilikçi, teknolojik araçlarla farklı kılmayı bilmek akıl ve duygu gerektirir. 

Dijital çağa uygun öğretim modelinde de aslolan zeka ve duygu sentezini kaybetmeden, yeni beceriler geliştirmek ve yaşam boyu öğrenmeyi teşvik edebilmesidir. 

“Girişimci Birey Yetiştirme” kitabının ele aldığı konular itibariyle, digital alemde başarıyı yakalamak ve sürdürebilmek isteyenler için bir rehber ve başucu kitabı olacağına inanıyorum.

FARUK ECZACIBAŞI

Endüstri çağını bitiren internetin hayatımıza girişiyle oldu.

Birden bire gittikçe devinimi artan ve karmaşıklaşan bir dünyanın içinde kendimizi bulduk. Interneti birebir yaşamış gençler için pek şaşılacak bir şey değil, belki ama özellikle endüstri döneminin içinde yetişmiş olan benim kuşağım çok kafa bulandırıcı bir dönem oldu. … ve benim kuşağım, alışkanlıklarından kolay vazgeçmeyen, daha da kötüsü kendi alışkanlıklarını bir kuşak sonrasının kafasına çivilemeye çalışan iktidara hakim kuşak.

Bugünün ütopyaları ve distopyaları içine sıkışmış gençlerin doğruları babalarının değil ancak kendi yöntemleriyle bulmaları gerekiyor. Ama doğru silahları kuşanarak ve elinin altındaki teknolojiyi iyi tanıyarak.

Girişimciliğin ilk adımı cesarettir. Cesaretin de yolunu açan kendine güven.

Geleceğin bilinmeyen engebeli yollarına TİNK kurucusu eğitim ve çalışma hayatındaki geçmişten gelen önyargısız deneyimleriyle Zeynep Dereli’nin görüşlerinin önemli bir pusula olacağına inanıyorum.