Büyük ve teknolojik değişime ayak uyduran şirketlerin öncülük ettiği Gig ekonomisi oldukça yeni bir kavramdır. Her geçen gün giderek daha yaygın hale gelen bu yeni çalışma şekli sayesinde tüm iş standartları büyük bir değişim içine girdi.
İster çalışan ister işveren olsun, artık herkes Pazartesi – Cuma arası, 9’dan 6’ya kadar ofiste çalışmayı tercih etmemekte. Bu konuda tabii ki pandemi sürecinin de etkisi oldukça büyük, ancak Gig ekonomisi verimli çalışma ortamı arayışının da bir sonucudur.
Bu nedenle, son 10-15 yıldaki işlerde en büyük büyüme, geleneksel olmayan, alternatif çalışma biçimlerinde meydana geldi. Günümüzde çalışanlar verilen görevleri bir ofise bağlı kalmadan da tamamlayabildiğinden patron istediğinde değil, çalışanların istediği yerde ve zamanda çalışması Gig ekonomisi gibi bir çalışma şekli ortaya çıkaran sebepler arasındadır. Gelin Gig ekonomisine yakından bakalım.
Gig Ekonomisi Nedir?
Esnek ekonomi ya da Gig ekonomisi, alternatif bir çalışma yöntemiyle gelir elde edilen bir ekonomidir. Buna geçici çalışma, kısa vadeli projeler ve belirli görevler dahildir. Örneğin, Uber’deki sürücüler veya özel şirtketlerde çalışan teslimat sürücüleri Gig ekonomisinin bir paçasıdır. Gig ekonomisinin tipik özelliği olan geçici çalışma, birçok farklı şekilde yapılabilir. Örneğin, yarı zamanlı çalışmayı, geçici sözleşmeleri ve serbest atamaları, ayrıca “talep üzerine çevrim içi” ve platform çalışması gibi biçimleri de düşünebilirsiniz.
Bu alternatif modellerin ortaya çıkış sebebi sadece daha fazla seçenek ve esneklik sunmasıdır. Paradoksal olarak insanların öngörülemeyen geleceği daha iyi tahmin etmelerini sağlayan şey tam da budur. Çünkü Gig ekonomisi biraz da yeteneğin doğru yerde, doğru zamanda kullanılmasıyla ilgilidir. Bu, kuruluşların yalnızca o anda projeyle veya bir bütün olarak kuruluşla ilgili olan becerileri kullanabileceği anlamına gelir. Aynı zamanda, benzersiz yeteneklerini sürekli olarak uygulayabildikleri için çalışanların her zaman yetkilendirildiğini de unutmamanız gerekir.
Gig Ekonomisi ve Şirketlerdeki Önemi
Koşullu işçilere daha az güvenen şirketler Gig ekonomisinde önemli bir rol oynar. Bu bağımsızlık, personelin o andaki ihtiyaca göre seçilmesini ve değiştirilmesini mümkün kılar. Belirli projeleri olan şirketlerin esnek ekonomiden faydalandığı da sıklıkla görülür. Böylece işverenler daha büyük bir havuzdan belirli projeler için en iyi kişileri seçebiliyor.
Küçük şirketler kadar büyük şirketler de maliyetleri azaltmak, mevcut havuzlarını genişletmek ve daha fazla iş yapmak için yarı zamanlı çalışanlardan oluşan bir ağ kurabilir. Üstelik çalışan zaten alanında uzman olduğu için şirketlerin eğitim masraflarına katlanmalarına da gerek yoktur.
Gig Ekonomisinin Farkları
Gig ekonomisi standart ve monoton çalışma şekline göre oldukça ayırt edici özelliklere sahiptir ve birçok konuda hem iş verenlere hem de çalışanlara avantaj sağlar. Standart bir çalışma şekline göre öne çıkan özellikleri ise şöyle:
İş ve Konum Arasındaki Bağın Kopması
Dijital çağ, çok daha mobil çalışmayı mümkün kılar. Böylece serbest çalışanlar, çeşitli projeler veya geçici işler arasından seçim yapabiliyor; işverenler ise mevcut belirli projeler için istediği çalışanları seçebiliyor. Gig ekonomisindeki işçilere bir görev verilir ve genellikle bunu kendi yöntemleriyle veya kendi konumlarından tamamlamaları için serbest bırakılır.
Esneklik Sunar
Bu modelin tercih edilmesini sağlayan en önemli nedenlerden biri sunduğu esnek çalışma fırsatıdır. Esnek ekonomi çalışanları için istedikleri saatte çalışmaktan istedikleri yerde çalışmaya kadar pek çok seçenek vardır. Ancak tabii ki her proje farklı olabilir.
Maliyetleri Düşürür
Gig ekonomisi, işverenler için maliyetleri azaltır. Esnek ekonomide işverenler çalışanlara iş ekipmanı sağlamak zorunda değildir. Böylece, maliyetlerden tasarruf etmelerine ve sadece serbest çalışanın gerçekleştirdiği gerçek iş için ödeme yapmalarına olanak tanır.
