Çocuklarla ebeveynler arasındaki bağı güçlendiren en önemli etkenlerden biri iletişimdir. İletişim becerileri güçlü olan çocuklar sosyal yaşamlarında daha aktif olabilir ve kişisel gelişimlerini hızlandırabilir.
Çocuklarla Doğru İletişim Kurmanın Yolları Nelerdir?
Anne ya da baba olarak çocukla iletişim kurarken doğru konuşma tekniklerini kullanmanın yanı sıra iyi bir dinleyici olmak da etkilidir. Çocuklar bazen sözel ifadeleriyle bazen de vücut dili olarak bilinen jest ve mimik gibi hareketlerle kendilerini açıklamaya çalışır. Çocuğun duygu, düşünce ve taleplerini güvene dayalı bir biçimde açıklaması; meydana gelebilecek kaygı ve huzursuzlukları ortadan kaldırmaya yardımcıdır. Bunun yanı sıra çocuklarda iletişim problemleri yaşamamak ve aradaki bağı güçlendirmek için uygulayabileceğiniz yollar şunlardır:
Yapıcı Olmak
Büyüme ve gelişme çağında olan çocuklar hayatta yeni şeyler keşfederken hata yapabilir, yanlışa sürüklenebilir ya da olumsuz davranışlar sergileyebilir. Bu noktada ebeveynlerin tehditkar ve suçlayıcı yaklaşımı çocuğun psikolojisini olumsuz etkileyebilir. Bunun yerine çocuğa kendini ifade etmesi için fırsat vermeli ve yaptığı olumsuz davranışlarına neden olan problemlerin çözümü hakkında konuşmalısınız. Aksi takdirde tehditlere maruz kalan çocuklar korkabilir, kendilerini yalnız hissedebilir ve suçlamalardan kaçmak için yanlış alanlara yönelebilirler. Bu nedenle çocuğun herhangi bir hatasıyla karşı karşıya kalındığında yıkıcı yerine yapıcı bir tutum sergilemek oldukça önemlidir.
Göz Teması Kurmak
Göz teması, iletişime odaklanmak ve aradaki etkileşimi güçlendirmek için gerekli olan bir kavramdır. Siz de göz teması kurarak çocuğunun anlatmaya çalıştıklarını daha iyi analiz edebilir ve ona önem verdiğinizi hissettirebilirsiniz.
Emir Kipi ile Konuşmamak
Büyüme çağında eşyaları, kavramları, yerleri ve canlıları yeni yeni keşfetmeye başlayan çocuklar; emir kipi duydukları zaman baskı altında hissedebilir. Emretmek, tehditkar konuşmak ve saygısızlık yapmanın aksine çocuklara bir davranışın ya da kavramın neden yanlış olduğunu ve neden kullanmaması gerektiğini anlatmak gerekir. Örneğin, “Duvarı Boyama!” demek yerine çocuğa duvarı neden boyayamadığını ve bunun yerine kağıtlar kullanabileceğini göstermelisiniz. Bu şekilde bir anlatım, çocuğun neden sonuç ilişkisi kurabilmesine yardımcı olur.
Rol Model Olmak
Çocuğu ile iletişim problemi yaşayan ebeveynler, öncelikle kendi iletişim tarzlarını kontrol etmelidir. Çünkü çocuklar büyüme çağında ailelerini rol model olarak alırlar. Gözlem ve taklit yetenekleri gelişmiş olan çocukların çevresini iyileştirmek ve ona iyi örnek olmak için günlük yaşamın her alanında nasıl iletişim kurduğuna dair özen göstermeniz gerekir. Çocuklar, çevrelerinde ne kadar iyi örnek ile karşı karşıya gelirse kendileri de o ölçüde iletişim becerilerini güçlendirebilir.
Aktiviteler Düzenlemek
Özellikle hareketli bir çocukluk dönemi geçirenler, rutin işlerden ve aktivitelerden kolayca sıkılabilir. Örneğin, çocuğuna soru sorduğunda neden düzgün bir cevap alamadığınızı hiç düşündün mü? Belki de çocuğun iletişim becerileri, onun keyif aldığı farklı aktiviteler sayesinde gelişebilir. Genel olarak okuldan gelince “Nasıl geçti günün okulda?” diye sormak yerine okulda öğrendiği konular ile bağlantı olarak oyun, bilgi yarışması, bulmaca ve kitap okuma gibi aktiviteler düzenleyerek çocuğun okuldaki derslerinin gidişatı hakkında fikir sahibi olabilirsiniz. Aynı zamanda rutinlerin dışında yapılan aktiviteler; çocukları mutlu eder, rahatlatır, ebeveynleri arasındaki bağı güçlendirir ve iletişim becerilerini geliştirir.
Sevgiyi Yansıtmak
Sevgiyi yansıtmak, ilgiyle beslenen pek çok çocuğun en büyük kaynaklarındandır. Çocuğunuza özgüven kazandırmak ve etkileşimi arttırmak için sevginizi dile getirebilirsiniz. Önemsendiğini hisseden çocuk, daha güçlü bir kişisel yaşam sürdürebilir.
Sabırlı Olmak
Çocuklarla iletişim kurmak, sabır ve özveri gerektiren bir süreçtir. Bu süreçte çocuğun gelişimi devam ederken ailelerin sabırsız davranması ve hata yapmaması için üzerine çok düşmesi çocuğu bunaltmaya neden olabilir. Bunun yerine çocuğun da kendine ait sınırları olduğunu unutmadan ona karşı beklentilerinizi çok yükseltmemeli ve yaşına uygun olarak hareket edebilmesi için sabırlı davranmalısınız.
Yol Göstermek
Çocuklar büyürken hayatı keşfederler, yeni maceralara atılırlar ve çeşitli sorunlar ile karşı karşıya kalırlar. Bu zamanlarda çocuğun zorlandığını fark ettiğinizde direkt olarak müdahale etmek yerine sürece seyirci kalabilirsiniz. Böylelikle bir yandan çocuğuna herhangi bir zarar gelmemesi için onu takip ederken bir yandan da çözüme ulaşması için öneriler sunabilirsiniz.
Çocuğun gelişiminde iletişimin önemi azımsanmayacak kadar önemlidir. Çocuklar; kendilerini dinleyen, onlara sevgisini yansıtan ve iyi bir rol model olan ebeveynleri sayesinde yaşamlarında daha etkili bir şekilde iletişim kurabilir.
